Alan Stivell

Dheanainn sugradh ris an nigh'n dubh
'N deidh dhomb eirigh as a 'mhadainn
Dheanainn sugradh ris an nigh'n dubh

Dheanainn sugradh ris a' ghruagaich
Nuair a bhiodh a' sluagh nan cadal

Dheanainn sugradh ris an am dusgadh
'N am na siuil a bhith 'gham pasgadh

Di-Luain an deidh Di-Domhnaich
Dh'fhalbh sinn le Seonaid a Arcaibh

Bha muir gorm a'ruith fo cuinnlein
'S i cur still a grunnd an aigeil

Riof 'gha ceangal 's riof 'gha fuasgladh
Muir ma guallain fuaim is fead oirr

Null ma Chaolas na Roimh
B'fheudar dhuinn am bom a leaiseadh

Null ma Chaolas na Fraing
Maide 'na laimh 's gaoth 'gha greasad

Gu 'm bithidh buill nach feum a splaghsail
Ar mo mhaighdean as a thigh'n dhachaidh

Dh'fheumadh porsan thigh'n a buth dhith
Ged a bhiodh e crun an cairteal

Ged a bhiodh e crun an oirleach
Dh'fheumadh porsan dheth thigh'n dhachaidh

Ar re 'n oad, ar re yaouank a ya war-raok war an hent
An avel ne vank ket wa' 'n divjod, ba' skevent

Avel a-benn ha goueliou tenn
Avel 'ar vor, goueliou digor
Mat er c'horf mat er penn
Dao mont war c'horr(e)
Ha dalc'homp stag hag e vimp trec'h
Dalc'homp ar vag, diwall douzh an traezh
Erru et porzh 'raok pell 'vo levenez

Krog an daouarn douzh hon douar
Chomomp Bretoned, kaoc'h da bPariz
Krog war 'garreg, krog an daoudroad
Enor ha lorc'h d'ar Vreizhiz

Les jeunes et les plus murs, on va de l'avant,
Les joues fouettees, la poitrine gonflee de vent,

Vent du large, vent du nord,
Vent debout, voiles tendues, vent sur mer, toutes voiles dehors,
Bien dans la tete, bien dans le corps,
Il faut y aller!
Et croche dedans, a nous la victoire,
Tiens bon le bateau, gare aux bans de sable !
Et, d'ici peu, chez nous, il y aura de la joie !

Accroches au pays,
Rester Bretons, merde a Paris !
Accroches au roc, les mains, les pieds,
Retrouves respect, fierte.
En route vers la Bretagne

Young and adults, we sail ahead relentless,

Cheeks stinging, wind north, nor'west,
Lungs bursting wind to bowside,
Sails taut from seawind, a hell of a ride
What a bliss, what comfort,
Onwad we strive !
Don't give up, for victory's at hand,
Steady as she goes, better watch that sand, There 'll be wild delight,
Back home tonight,
As we pour our vessel to this land,
Where we have taken our proud stand
And tell those damned Parisians,
That from our purpose we won't sway,
Brittany is back, and it's here to stay!

Goursaw-heol gouanv gant goulou loar 'dreus red ar c'houmoul loued
D'an New'amser warlec'h kreisteiz en aour al lanneg
E Beg ar Van goude kuzh-heol 'raog nos, er misiou Du
Pa ba' bourc'h Plogonv da vitin araog dihun an dud

"Ar chass a glewan o harzhal, setu ar soudarded c'hall".
Prest eo ar bobl e penn ar Bed, prest eo hi' wid ar gad diwezan
'Vo ket 'wid c'hoari 'vel boas, ga'r voger bar c'hein 'vo dic'hrass

Dirag plegmor an Anaon epad nos Kalanna
E chomen mud, torret ma naon, o wel penn Eurasia
Leun oa ma fenn gant hunvreou Morgan, Isold, Ahes
Gant kleier ilisou Ker-Ys ha manati drouizesed

Mallozh, mallozh d'an heni a gred disakro douar hol lorc'h
Prest eo…Ba' daoulagad an dud'so krog ba' kerreg du Kernew
Dimezo 'ra a nenv ga'r mor, an envor o skedo
E peb sellad pell ar c'hornog 'ma oll furnezh ar Bed
Brasset war ar chadenn-buhez diboa geneliezh mab-den

Mallozh, mallozh d'an heni a gred disakro douar hol lorc'h
Prest eo…

Ba' daoulagad an dud dre'man e chom ur vadelezh don
Dont'ra deus an tri mil kantved, o beaj hir war an hent
E ped lagad e c'haller lenn ur gounar gozh ha leun
Sevel gorreg 'vel un arme divent 'wid 'r gad diwezan

"Ar chass a glewan o harzhal, setu ar soudarded c'hall!"
Prest eo…

Irish Gaelic:

Maraiodh Brian Boru chun beatha na hEireann
Siochain in gCuige Uladh agus i mBaile 'Cliath
Aontacht an teaghlaigh, aontacht na dtuath
Aontacht an domhain is na gCeilteach

Breton:

Diouzh nerzh ar c'hadou da nerzh an ehan
Diouzh 'bed doueek bennozh ar c'haroud

Irish Gaelic:

O neart an chatha go neart na siochana
On bhith dhiaga beannacht an ghra

Breton:

Diouzh nerzh ar c'hadou da nerzh an ehan
Diouzh 'bed doueek bennozh ar c'haroud

Irish Gaelic:

O neart an chatha go neart na siochana
On bhith dhiaga beannacht an ghra

Duirt siad gurbh e seo sochraide ar muintire
Gur choir duine bheinn sollunta fein
Biodh nach raibh bronach

Breton:

Marv Brian Boru 'rein buhez 'n Iwerzhon
Dihan e Bro-Ulad ha ba ker Dulenn
Unded an tiegezh, unded an dud-man
Unded ar Gelted hag an douar

Irish Gaelic:

Maraiodh Brian Boru chun beatha na hEireann
Siochain in gCuige Uladh agus i mBaile 'Cliath
Aontacht an teaghlaigh, aontacht na dtuath
Aontacht an domhain is na gCeilteach

Breton:

Diouzh nerzh ar c'hadou da nerzh an ehan
Diouzh 'bed doueek bennozh ar c'haroud

Irish Gaelic:

O neart an chatha go neart na siochana
On bhith dhiaga beannacht an ghra

Breton:

Diouzh nerzh ar c'hadou da nerzh an ehan
Diouzh 'bed doueek bennozh ar c'haroud

Irish Gaelic:

O neart an chatha go neart na siochana
On bhith dhiaga beannacht an ghra

Ta muid 'nos na haimsire
Go h-airid an ghrian
Agus thogh muid ait bhog cois ashann

Irish Gaelic:

Maraiodh Brian Boru chun beatha na hEireann
Siochain in gCuige Uladh agus i mBaile 'Cliath
Aontacht an teaghlaigh, aontacht na dtuath
Aontacht an domhain is na gCeilteach

Breton:

Diouzh nerzh ar c'hadou da nerzh an ehan
Diouzh 'bed doueek bennozh ar c'haroud

Irish Gaelic:

O neart an chatha go neart na siochana
On bhith dhiaga beannacht an ghra

Aaaah........

Ceux qui sement la mort et font recolter l'or noir
Ceux qui n'aiment que l'or, qui n'aiment ni la vie, ni l'Armor
Ceux qui n'aiment que l'or n'auront ni paix, ni gloire

Plutot la mort que la souillure, tel etait le slogan
Au pays d'hermine pure, au pays des goelands

Sowing death on sea, soiling our land of old
Sowing death on sea, their only love is gold
Sowing death on sea, knowing their motto is wait and see
Sowing death on sea, human indecency
Sowinq death on sea, so blind, deaf and selfish
Sowing death on sea, they're killing birds and fish
Sowing death on sea, spoiling our work and walks on the sand
Sowing death on sea, their oil is on our hands

Sawet em eus ur ganenn da salud Ewan ma mab
'Wid lar'dezhan laouen omp degemer 'nezhan war ar blanedenn Douar
Deit mat oc'h ba'mesk ar Gelted hag ar poblou all iwez
En o hanw chans vad deoc'h a-hed ho puhez

'C'harantez'm eus 'wid 'plac'h han eus 'n he vlew skedou maen-teuz
Ha' daoulagad glas a donvor surwalc'h ho tifenno doh ar reuz
Met'gallimp ket ho tiwall d'en emganno 'wid un aer c'hlan
Awid bewo hem malis an dud a vo 'a bord hoc'h hent splann

Nehet e barzh sklaerderiou a liw c'huzh-heol newamser
A reio deoc'h o dommder keit ha doute po efer
Ganet oc'h dindan 'sell loued ur feunteun gwareezet
Lec'h gallec'h torr ho sec'hed 'wid hunvre 'n eurusted

'C'harantez 'm eus 'wid 'plac'h han eus 'n he vlew skedou maen-teuz
Ha daoulagad glas a donvor surwalc'h ho tifenno doh ar reuz
Met hem trubuilh 'laran ket 'wiec'h 'wid kaojal ho hyezh
Ka 'ma ket sur 'vewec'h ba'vro a frankiz en diwezh

Sawet em eus ur ganenn da salud Ewan ma mab
'Wid lar'dezhan laouen omp degemer nezhan war ar blanedenn Douar
Deit mad oc'h ba'mesk ar Gelted hag ar poblou all iwez
En ho hanw chans vad deoc'h a-hed ho puhez

'C'harantez 'm eus 'wid 'plac'h han eus 'n he vlew skedou maen-teuz
Ha daoulagad glas a donvor surwalc'h ho tifenno doh ar reuz
A' ma gouezve hor bed-ni en distuj 'benn ar fin
Hon tri en em gawimp, me'gred, war ur blanedenn-vih'n

Voici venu le temps de delivrance
Loin de nous toute idee de vengeance
Nous garderons notre amitie avec le peuple de France
Mais nous abattrons les murailles honteuses
Qui nous empechent de regarder la mer
Les miradors qui nous interdisent nos freres
De Galles, d'Ecosse, d'Irlande
Et nous, dont le nom connu des goelands et des cormorans,
Fut banni de tous les langages humains,
De toutes les bibliotheques, de toutes les cartes terrestres,
Nous ouvrirons nos coeurs
De paysans et de marins-pecheurs a tous les peuples
De la planete Terre
Et nous offrirons nos yeux au Monde.
Est-ce pretentieux de nous croire egaux ?
Est-ce trop demander que de vouloir vivre ?
Nous ferons tomber la pluie sur le monde meurtri
Et nettoyer le sang graisseux dont se nourrissent
Les soi-disant puissants
Et donner a boire aux assoiffes de justice
Et les feuilles repousseront de Bretagne en Espagne,
Du Mali au Chili, d' Indochine en Palestine.
Bretagne, centre du monde habite, tu seras
Un refuge pour les oiseaux chasses petroles
Pour les femmes, en prison, torturees
Pour les vieillards bombardes.
Celtie, au croisement des peuples du Nord
Et du Sud, aux confins du vieux monde et du nouveau monde,
Aux frontieres de la terre et de la mer,
A la limite du monde visible
Et du monde invisible....

La hargne au coeur, decouvreurs, defricheurs, skippers, pecheurs, marins, sonneurs,
aventuriers, liberateurs, heros veridiques,
pour que ne meurt jamais l'ame de Bretagne et la chaleur
au coeur des simples et des meneurs,
retrouver libertes armoriques.
En 2000 ans, jamais vaincus vraiment : Romains et Francs, Anglais, Normands,
et toujours la, malgre les ravages,
dans 2000 ans, sur ce rivage, on sera la, avec harpes et bagages.

S'agissant d'un instrumental, ce texte apparait ici comme l'inspiration a cette musique

Go forth with wrath in your ticalts, discoverem, pioneen, skippers, sailors, fishermen, pipem, fishermen,
adventurers, liberators, the true heroes.
May the soul of Brittany never die, May the humble and the bold again claim
our ancient rights
In 2000 years, never, vanquished for gond, by Romans or Franks, English or Norsemen,
In 2000 years,
Unscathed, we shall be here,
Armed with harps and gear.

Pa oa paotr Yannig gant e zenved (bis)
N'en doa ket sonj da vezan beleget (bis)

Bravan merc'hed a oa er vro-se (bis)
Merch'ed aotrou an Faou a-neuze (bis)

Ar yaouankan, hounnezh ar vravan (bis)
Yannig Kervlez a gar, a glevan (bis)

Pa oa Yannig o vont d'an urzhou (bis)
Jenovefa oa war he zreujou (bis)

"En anv Doue, Yann, distroet en-dro, (bis)
C'hwi zo kiriek, kiriek d'am marv" (bis)

An aotrou Yann Flecher a zo person (bis)
Person eo breman, e bourc'h Nizon (bis)

Ma c'halon a zo frailhet, dre nerzh ma enkreziou
Ma daoulagad entanet n'o deus mui a zaelou
Deut eo, siwazh ! an devezh ma rankan dilezel
Lec'h kaer ma bugaleaj, ma bro, kaer Breiz-Izel!
Keno dit, ma zi balan, kuzhet barzh an draonienn,
Tachenn c'hlaz war behini, bugel, e c'hoarien;
Gwez ivin ker bodennek, e disheol ar beure
E-pad tommder an hanvou e kousken da greisteiz

Not along the subway
Not along the tow path
Not inside the doorway
Not beside the bar room
Not beside the river
Not beside the home fire
Not beside your woman
Not beside Your mother

Out on the lake where the wind can run free
With your heart and your soul

Not among the soldiers
Not inside the whorehouse
Not among the merchants
Not inside the dance hall
Not among the gold dust
Not beside the silver
Not inside the mosque
Not inside the chapel

Out on the lake where the wind can run free
With your heart and your soul
Out on the lake where the lady is waiting
On the lake alone

Morgan Viviann, Gwenc'hwever
Ho karan holl c'hwi
Bihan, em holl hunvreou
On bet dindan ho preou
C'hwi 'zo deuet da vout 'vidon
Ar vaouez, an Itron
'Velse 'man 'n traou em planedenn
Ho Karin da viken

Ar vrawan plac'hig yaouank
a zo bet er ch'anton (x2)
anvet a raer anehi
Marig ar Pollanton (x2)

oadet eo deus ugent vloaz
ha martese ouzhpenn (x2)
bemdeiz ar boatred yaouank
a zeu dezhi ch'oulenn(x2)

Kaozo dei da zimezin
mez dim'in ne ra ket(x2)
koz d'ar gondanasionou
an hini deus choajet(x2)

Me am eus ur feuntenn
E-barzh kornig ma jardin.
Ennan e vin kavet,
Deus an noz hag an mintin
Ennan e vin kavet
Atristet gant ar glac'har,
Sonjal e ma mestrez
A zo aet d'an douar

Maro eo ma mestrez
Maro eo holl ma fians
Maro ma flijadur,
Ha tout ma holl esperans.
Biken, 'mije sonjet,
Nag ar maro a deuje
Da lemmel diganin
Ma dous ma c'harantez.

Deus poaniou ar bed man,
Fusulhiou ha konteliou,
Hastet, mar plije ganeoc'h
Disoc'het din ma buhez
'vid maz in d'ar bed all,
Warlec'h ma c'harantez

C'hoarvez a ra ganin
Evel gant ur vatimant
Da navigi war ar mor,
Graet gantan e beaj
Erruet e porzh ar joa,
Ma doucha d'ar gern
E tello perisa.

Ar soudarded a oa gwechall
Dre an Afrik o rodal
A zo breman e-barzh hor bro
'Kraozon ha Landivizio

Hor breudeur a c'hoarzhe dec'h
Zo tec'het kuit gant an nec'h
Zo tec'het hep sonj distro
Klask labour e-maez o bro

Tec'het int holl 'trezek ar Frans
Tec'het an esperans
O c'halono 'oa c'hwero
P'o deus laret kenavo

Hag en o ziez dilezet
Moc' hoiled zo digouet
Hag embann breman divezh
Douster ar vuhez war'maez

Me lavar ha lavaro
Se ne bado ket atao
Me lavar ha lavaro
Se ne bado ket atao

Me zo Breizhad.
Me zo bet sklav.
Galeour ez on bet e bagou ar Roue Loeiz.
Toullet em eus hentou, douget va samm a vein,
Savet em eus, en o c'herbenn, o faleziou.

Me zo bet soudard.
Va obidou em eus kanet e lannegi Planwour
Breinet em eus en erc'hegi Rusia,
Breinet em eus e rizegi Hanoi;
Tufet va gwad e forziou pri Verdun.
Lazhet'm eus ar re zu
Ha distrujet an doueed a azeulent.

Me zo bet mevel.
Mousc'hoarzh ar re faezhet em eus bet o servij
Desket em eus d'an dud komz evel va mistri.
Ruzet em eus va zreid war baveziou Pariz.

Ha great em eus dezho c'hoarzhin
Rak me zo bet farouell.
Me zo bet merzher.

Met ar Franked oa krenvoc'h, aloubin hor bro 'benn ar fin
'Ziwar c'horr' 'reas kentoc'h Karl Der Grosse warlec'h Pepin
'Oa roue-veur ar Germaned, skoazellet ga' 'n Ilis roman

Warlec'h marw Carlus Magnus, kement trubuilh a oa mem'stra
E vab, a oa Loeiz, a galwas Nevenoe, prins breizhad
'Wid boud gouarner ar Vretoned dindan urzh ar Germaned

Ar paotr-se 'oa speredeg, asantin'reas o sonjal
'Wefe 'n tu d'unanin Breizh ha da renko 'n traou barzh 'vro-man

Ur mennozh en oa 'barzh e benn, 'drec'has ket Ludwig an Devod
Met pa varwas ar roue german, Nevenoe 'oa distaget
Breizh 'oa unanet hag aozet mat hag e youc'has: "Breizh dishual!"

Mab Ludwig, Karl Der Kahle, a zeuas gant un arme vras
Gouneit eo bet ar bresel ga'r Vretoned'barzh ker Ballon

E bloaz eizh kant pemp ha daou-ugent 'r maout'aet da Nevenoe
Ha' rhoet lans da Rouantelezh Vreizh gant e vab Erispoe
Kontinuin'reas 'r Vikinged da drubuilhin an dud 'barzh Breizh
Met peoc'h 'walc'h 'oa d'ar mare-se 'wid aozan 'vuhez sokial reizh
Peoc'h a-walc'h 'oa 'wid sewel ur C'Hultur uhel 'wid 'n amser-sen

Rouantelezh Vreizh 'oa 'n tamm c'hoazh ur gevredigezh geltiek
Yezh ar Bobl ha yezh ar Stad a oa Brezhoneg

'Sevenadur-se oa staget c'hoazh doh 'poblou keltieg all
'Levezon don 'neus bet Keltia war hanter kentan 'Grennamser

Adousset un tamm 'n eus gwraet 'giziou kaled ar Germaned
Barzh 'n Europa tost peplec'h a oa he 'r mestred.

Pep-hini breman a rank chom mut
na c'hoarzh na c'harm
na trouz, mar plij, pep-hini!
Ne vo ket tizhet an Enez ma venn da bep-hini balbouzat ;
arabat dihunin ar gwrac'hed
Ken kizidik a hun.
Da be vad merdein ken pell all
ma'z eo ret mont d'ar strad ouz genou an aber ?
Sellit,
hag e oa ken glas-se ar gwez en hoc'h hunvre ?
Ha c'hoazh dindan ar man e sourr
douriou kuzh,
klevit,
met ne larit mann.

Marteze vo ret dilestran e donvor
ha mont war neuin
daveti ;
marteze vo ret mat neuial
davet an Enez
en noz :
ne vo stourm 'met etre hor c'horfou hag ar mor.
ne vo klevet met tarzh ar mor war an aod,
luskellerzeh, luskellerzeh,
mar plij, mar plij,
arabat dihun ar gwrac'hed !

Ne vo klevet met trouzig hon treid
war an traezh
ha kri ha skreved

Hag an Enez vo deomp,
marteze.

E pardon Spezed e oan bet
Ur plac'h yaouank am eus kavet

'Barzh ar park vras hon eus kousket
Ur verol bras am eus paket

D'an ospital on bet kaset
War an daol vras on bet lakaet

Ha ma lost bras 'zo bet troc'het
Dre ar prenestr eo bet kaset

Ur meil ki-bleiz 'zo tremenet
Ha ma lost bras e-neus debret

Ha ma lost bras e-neus debret
Hag ar c'hi-bleiz a zo marvet

E pardon Spezed e oan bet
Ur plac'h yaouank am eus kavet

Au pardon de Spezet, j'avais ete
Une jeune fille, j'avais trouve

Dans un grand champ, nous avons couche
La grande verole, j'ai attrape

A l'hopital, j'ai ete envoye
Sur une grande table, j'ai ete place

Et ma grosse queue a ete coupee
Par la fenetre, a ete jetee

Un enorme chien-loup est passe
Et ma grosse queue, il a mange

Et ma grosse queue, il a mange
Et le chien-loup est mort

Au pardon de Spezet, j'avais ete
Une jeune fille, j'avais trouve

Tri martolod yaouank... la la la...
Tri martolod yaouank i vonet da veajin

Tri martolod yaouank... la la la...
Tri martolod yaouank i vonet da veajin

E vonet da veajin, ge!
E vonet da veajin

E vonet da veajin, ge!
E vonet da veajin

Gant 'n avel bet kaset... la la la...
Gant 'n avel bet kaset beteg an Douar Nevez

Gant 'n avel bet kaset... la la la...
Gant 'n avel bet kaset beteg an Douar Nevez

Beteg an Douar Nevez, ge!
Beteg an Douar Nevez

Beteg an Douar Nevez, ge!
Beteg an Douar Nevez

E-kichen mein ar veilh... la la la...
E-kichen mein ar veilh o deus mouilhet o eoriou

E-kichen mein ar veilh... la la la...
E-kichen mein ar veilh o deus mouilhet o eoriou

O deus mouilhet o eoriou, ge !
O deus mouilhet o eoriou

O deus mouilhet o eoriou, ge !
O deus mouilhet o eoriou

Hag e-barzh ar veilh-se... la la la...
Hag e-barzh ar veilh-se e oa ur servijourez

Hag e-barzh ar veilh-se... la la la...
Hag e-barzh ar veilh-se e oa ur servijourez

E oa ur servijourez, ge !
E oa ur servijourez

E oa ur servijourez, ge !
E oa ur servijourez

Hag e c'houlenn ganin... la la la...

Hag e c'houlenn ganin pelec'h 'n eus graet konesans
Hag e c'houlenn ganin pelec'h 'n eus graet konesans

Pelec'h on-oa konesan, ge !
Pelec'h on-oa konesans

Pelec'h on-oa konesan, ge !
Pelec'h on-oa konesans

En Naoned er marc'had... la la la...
En Naoned er marc'had on-oa choajet ur walenn

Brav eo pep bro, met Breizh 'zo dreist d'am c'halon
Kaeroc'h ma bro, e kreiz hag endro
Brav eo ma bro, ne vern ket p'lec'h emaon o chom
Kaeroc'h 'vidon-me, pell pe distro
Sukr ar maengreun, heol ar balan, chug-frouezh ar brug,
Sun bronn ar run 'kreiz ar c'hoajou kuzh

Pa oan paotr bihan n'oa ket roet din ar chans da jom
War zouar ma zud kozh 'oa marvet pell 'zo
Bemde, bemnoz, e Breizh dalc'hmat oa ma sonjou
Marse oa foll ma c'harantez 'vit ar vro
Goulou an heol 'dreuz ar glav war vor 'vez dispar
Goloet dreist-holl pep tra ga 'l liv glas

Refrain:
Saint-Brieuc, Quimper, Nantes et Rennes
Saint-Pol, Vannes, Dol, Saint-Malo
Langonned, Treguier et Rostrenen
Lanvollon et Landeleau
En tout lieu, tout en bleu-vert
Noir et blanc, ardoise et chaux
Vers les iles et villes de verre
Landes et lacs et bords de l'eau

Bewech erru e Breizh e tride ma c'halon
Boemet taer tre, e krenen, e ouelen
Pep tra ken hud ha ken brav mennoz ur baradoz
'Vel voulouz jod ur vamm 'dreuz ma daerou dous

Refrain: x2
Saint-Brieuc, Quimper, Nantes et Rennes
Saint-Pol, Vannes, Dol, Saint-Malo
Langonned, Treguier et Rostrenen
Lanvollon et Landeleau
En tout lieu, tout en bleu-vert
Noir et blanc, ardoise et chaux
Vers les iles et villes de verre
Landes et lacs et bords de l'eau